سوال من اینه که طبق آیات قرآن اول زمین خلق شده یا آسمان؟
در آیه 29 سوره بقره میفرماید:
هُوَ الَّذی خَلَقَ لَکُمْ ما فِی الْأَرْضِ جَمیعاً ثُمَّ اسْتَوی إِلَی السَّماءِ فَسَوَّاهُنَّ سَبْعَ سَماواتٍ وَ هُوَ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلیمٌ
ءَ أَنتُمْ أَشَدُّ خَلْقًا أَمِ السَّمَاءُ بَنَئهَا(27)
رَفَعَ سَمْکَهَا فَسَوَّئهَا(28)
وَ أَغْطَشَ لَیْلَهَا وَ أَخْرَجَ ضحَُئهَا(29)
وَ الْأَرْضَ بَعْدَ ذَلِکَ دَحَئهَا(30)
در آیه سوره بقره که به خود زمین اشاره نمیکنه و به خلقت "ما فی الارض" اشاره میکنه، در آیات سوره نازعات هم در مورد گسترده شدن زمین صحبت میکنه و بحث خلقت اون نیست، میخوام ببینم طبق آیات قرآن ترتیب خلقت چطور بوده؟ اول زمین بوده یا آسمون؟ اول "ما فی الارض" خلق شده و بعد زمین گسترده شده یا بالعکس؟
سلام به شما پرسشگر گرامی،
آیه 11 فصلت می فرماید:
ثُمَّ استَوَیَ اِلَی السَّمأِ وَهِیَ دُخانٌ فَقالَ لَها و لِلارْضِ ائْتیا طَوْعًا اَوْ کَرْهًا قالَتا اَتَیْنا طَـاعین؛
سپس بر آسمان که در آن هنگام دودی بود به پرداخت و آن گاه به هر دو فرمود:چه بخواهید و چه نخواهید باید تحت فرمان درآیید گفتند:به طوع و رغبت تحت فرمانیم.
و آیه 30 نازعات می فرماید:
وَالاَرضَ بَعدَ ذَلِکَ دَحَاها؛
و زمین را بعد از آن (آسمان) گسترده (است).
آیة 30 نازعات، تصریح دارد به این که خلقت زمین بعد از خلقت آسمان بوده است اما آیة 11 فصلت که با "ثم" آغاز می شود، اگر چه ظاهر عطف این است که خلقت آسمانها بعد از خلقت زمین بوده است، ولی کلمة "ثم" که بعدیت را میرساند، صرفاً بعدیت در خبر را می رساند، نه بعدیت به حسب وجود و تحقق را. تصریح آیه سی نازعات مؤید این ادعا است.
ممکن است پرسیده شود، آیه 30 نازعات صحبت از خلقت زمین نیست، بلکه صبحت از گستردن آن است، در این صورت آیه 30 نازعات دلالت ندارد بر اینکه خلقت زمین بعد از آسمان بوده است.
در پاسخ می گوییم: زمین، کروی شکل است و گستردن آن جز با خلقتش به این شکل نمی تواند باشد. علاوه اینکه ادامه آیات سوره نازعات (آیات 31 به بعد)، بعد از اشاره به گستردن زمین، به مسأله خارج کردن آب و چراگاه زمین و ریشه دار کردن کوهها اشاره کرده است؛ و این عیناً همان مطلبی است که در آیه 10 فصلت آمده:
وجَعَلَ فیها رَوَسِیَ مِن فَوقِها وبـَرَکَ فیها وقَدَّرَ فیها اَقوَتَها (فصلت/10)
و در زمین کوه های ریشه دار قرار دارد که قسمت بیرونی اش سر به آسمان کشیده و نیز در زمین آنچه رزق است، پدید آورد.
در این آیات قرار دادن کوه ها در زمین و برکت دادن به زمین و تقدیر ارزاق را با خلقت زمین یک جا بیان کرده، و سپس خلقت آسمان را با کلمة "ثم" به آن عطف نموده است؛ پس دیگر نمی توانیم این کلمه را به معنای بعدیت زمانی بگیریم. (ر.ک:ترجمه المیزان/ج 17/ص 553 ـ 556)
********************************************************
گروهی از مفسران (مانند علامه طباطبایی) منظور از «دحاها» در آیه 30 نازعات را «خلق کردن» دانسته اند و قائلند که زمین بعد از آفرینش آسمانها خلق شده و شکل گرفته است، و گروهی دیگر (مانند طبرسی در مجمع البیان و زمخشری در کشاف) «دحاها» را به همان معنای لغوی اش دانسته اند، یعنی گستردن زمین (و دحوالارض) و قائلند که در زمان دُخان بودن آسمانها، اصل زمین وجود داشته اما شکل گیری تدریجی اش (و به قول قرآن «دحاها»)، بعد از خلقت و شکل گیری آسمانها بوده است.
توضیح اینکه:
واژه دحا به معنای گستردن است و منظور علامه طباطبایی این نیست که معنای «دحاها» خلق کردن است بلکه منظورشان اینست که گستردن زمین در اینجا از نظر وقوعی در خارج، همان خلق کردن است؛ به دیگر سخن، ایشان می فرمایند: دحاها یعنی گستردن اما وقتی می گوییم گستردن زمین، از آنجا که زمین کروی است، پس منظور از گستردنش همان ایجاد شکل کروی آنست (که این مفهوم با این عبارت که بگوییم «زمین را خلق کرد» نتیجتا یکی است) و مراد از گستردن زمین در اینجا، نتیجتا همان خلقت زمین است (نه اینکه معنای لغوی دحاها خلقت باشد)؛
عده ای دیگر از مفسران این التزام به نتیجه در معنای «دحاها» را قبول ندارند بلکه آن را اشاره به دحوالارض زمین و خارج شدن خشکی ها از زیر آبها می دانند و گفته اند: «منظور از "دحو الارض" این است که در آغاز، تمام سطح زمین را آبهاى حاصل از باران هاى سیلابى نخستین فرا گرفته بود، این آبها تدریجا در گودال هاى زمین جاى گرفتند و خشکی ها از زیر آب سر بر آوردند و روز به روز گسترده تر شدند تا به وضع فعلى در آمد (و این مساله بعد از آفرینش زمین و آسمان روى داد).» (تفسیر نمونه/ج26/ص100)
http://www.askdin.com/archive/index.php/t-44640.html
اما در سوره نازعات آیه 30 بحث از گسترش دادن زمین است که میفرماید : وَ الْأَرْضَ بَعْدَ ذلِکَ دَحاها یعنی بعد از خلقت آسمان خداوند زمین را گسترش داد . بنا بر این خداوند اول زمین را خلق کرد و سپس به خلقت آسمانها پرداخت و پس از آن زمین را گسترش داد . با این بیان هیچ نقضی در کار نیست .
خداوند ابتداء زمین را خلق کرد در حالیکه تمام زمین و محتوای آن زیر آب بود و بعد ها به مرور زمان آبها به گودالهای موجود در زمین رفتند و خشکی ها از زیر آب سر بیرون کرده و به وضع فعلی در آمدند . که این را در اصطلاح دحو الارض می نامند که در آیه 30 سوره نازعات بدان اشاره شده است .
خلاصه : در آیه 29 سوره مبارکه بقره خداوند از اصل خلقت زمین بحث میکند که قبل از خلقت آسمانها بوده است و در سوره نازعات آیه 30 از گسترش دادن زمین بحث میکند که بعد از خلقت آسمانها بوده است .
توجیه دیگری که نتیجه اش تقدم آفرینش آسمانها بر زمین می باشد آنست که تعبیر به «ثُمَّ» در (ثُمَّ اسْتَوی إِلَی السَّماءِ ) برای تاخیر بیانی است نه تاخیر زمانی ,یعنی آفرینش آسمانهاقبلا صورت گرفته ,وزمین بعد از آن, ولی به هنگام بیان کردن نخست از زمین شروع کرده است.گفته شده که این وجه با اکتشافات علمی هماهنگ تر است.
لکن قضاوت قطعی نمی توان کرد زیرا ظاهر بعضی آیات دیگر آنست که آسمان وزمین در ابتدا بهم پیوسته بودند وتقدم وتاخری بر یکدیگر نداشتند«أَ وَ لَمْ یَرَ الَّذینَ کَفَرُوا أَنَّ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ کانَتا رَتْقاً فَفَتَقْناهُما وَ جَعَلْنا مِنَ الْماءِ کُلَّ شَیْءٍ حَیٍّ أَ فَلا یُؤْمِنُونَ» آیا کافران ندیدند که آسمانها و زمین به هم پیوسته بودند ، و ما آنها را از یکدیگر باز کردیم و هر چیز زنده ای را از آب قرار دادیم؟! آیا ایمان نمی آورند؟! سوره انبیاء آیه30, طبق نظرات دانشمندان در آغاز خلقت , مجموعه این جهان به صورت توده واحد عظیمی از بخار سوزان بودکه بر اثر انفجار درونی وحرکت,تدریجا تجزیه شد وکواکب وستاره ها از جمله منظومه شمسی وکره زمین بوجود آمد وباز هم جهان در حال گسترش است.در هر صورت این دانشمندان هستند که باید بیان کنند که گذشته آسمان وزمین چگونه بوده است .
تفسیر نمونه ج13ص394وج20ص227.
ذی القعده، دحوالارض روز گسترش زمین و روز مبارکی است. "دَحو" به معنای گسترش است. منظور از دحوالارض این است که در آغاز،تمام سطح زمین را آب فراگرفته بود. که ابتدا زمین کعبه و بتدریج سایر خشکیها از زیر آب سر برآوردند و روز به روز گستردهتر شدند. ، آداب و اعمال ویژهای در این روز وارد شده است.
حقیقت دحو الارض
فضیلت روز دحو الارض
روز بیست و پنجم ذیقعده، هم زمان با دحوالارض یعنی گسترش یافتن زمین است. در شب این روز نیز بر اساس روایتی از امام هشتم علیه السلام حضرت ابراهیم و حضرت عیسی علیهما السلام به دنیا آمده اند. همچنین این روز به عنوان روز قیام امام زمان مهدی موعود (عج) معرفی شده است. نیز روز دحوالارض، جزء چهار روز معروفی است که روزه آن پاداش فراوان داشته و ثواب هفتاد سال روزه گرفتن دارد.
دحو الارض در قرآن
به گفته مفسّرین، ایه شریفه «وَالْاَرْضَ بَعْدَ ذلِکَ دَحیها؛ و زمین را بعد از آن با غلتانیدن گسترش داد» (نازعات:30) اشاره به دحوالارض دارد و «منظور از آن نیز این است که در آغاز، تمام سطح زمین را آب های حاصل از باران های سیلابی نخستین فراگرفته بود. این آب ها به تدریج در گودال های زمین جای گرفتند و خشکی ها از زیر آب سر برآوردند و روز به روز گسترده تر شدند تا به وضع فعلی درآمدند.» و نخستین برآمدگی نیز که آشکار شد، کعبه بوده است.
در این باره در ایه دیگری به بیانی دیگر می خوانیم: «وَ هُوَ الَّذی مَدَّ الْاَرْضَ؛ و اوست کسی که زمین را گسترش داد». (رعد: 3)
در تفسیر این آیه نیز آمده است:
«خداوند زمین را به گونه ای گسترد که برای زندگی انسان و پرورش گیاهان و جانداران آماده باشد؛ گودال ها و سراشیبی های تند و خطرناک را به وسیله فرسایش کوه ها و تبدیل سنگ ها به خاک پر کرد و آنها را مسطح و قابل زندگی ساخت؛ درحالی که چین خوردگی های نخستین آن، به گونه ای بودند که اجازه زندگی به انسان را نمی دادند»
برنامه های معنوی و اعمال مخصوص شب و روز دحو الارض
زمین، گاهواره زندگی انسان و تمام موجوداتِ زنده است، که با تمام کوه ها، دریاها، درّه ها، جنگل ها، چشمه ها، رودخانه ها، معادن و منابع گران بهایش، نشانه ای از نشانه های آفریدگار به شمار می آید که آن را گسترانیده است. روز دحو الارض روز گسترش زمین روز بسیار مبارکی است و آداب و اعمال ویژه ای دارد: از جمله:
برچسب ها : دَحوُالأرض چیست؟ آیا اول زمین خلق شده یاآسمان؟(گیلان نشاط) ,