** حضرت علی (ع) فرمود : إنَّ قَوْماً عَبَدُوا اللهَ رَغْبَةً فَتِلْکَ عِبادَةُ التُّجارِ، وَ إنَّ قَوْماً عَبَدُوا اللهَ رَهْبَةً فَتِلْکَ عِبادَةُ الْعَبْیدِ، وَ إنَّ قَوْماً عَبَدُوا اللهَ شُکْراً فَتِلْکَ عِبادَةٌ الْأحْرارِ، وَ هِیَ أفْضَلُ الْعِبادَةِ . یعنی قومی و مردمی به شوقِ بهشت ، خدا را پرستیدند و پرستش می کنند که این نوع عبادت ، عبادت تُجّار و بازرگانان است ( این نوع عبادت در واقع عبادتِ معامله ای و تجاری است و اگر بهشتی در کار نباشد ، عبادت نمی کردند) و عدّه ای هم از روی ترس ( از عذاب و کیفر الهی) خدا را پرستیدند و پرستش می نمایند که این نوع عبادت همانند عبادت غلامان و بردگان است ( اگر کیفر و عذابی در کار نباشد خدا را پرستش نمی کنند) و به راستی مردمی هم از روی شکر و سپاس قلبی خدا را پرستیدند و می پرستند که این نوع بندگی و عبادت در حقیقت عبادت اَحرار و آزادگان است و آن از برترین نوعِ عبادت و بندگی می باشد( عبادت اَحرار ، عبادتی است که فرضا بهشت و جهنمی هم اگر در کار نباشد ، خدا را عبادت و پرستش و بندگی می کردند ) . [ نهج البلاغه فیض الأسلام حکمت 229 . بحارالأنوار، ج 75، ص 117، ح 5. ]
تذکر : در کتاب شریف « تُحَفُ العُقُول ص 250 با تصحیح مرحوم استاد علی اکبر غفاری با ترجمه مرحوم آیت الله محمد باقر کوه کَمَره ای این حدیث در بخش سخنان امام حسین (ع) ذکر شده است .
