***نسیم معرفت***

به نام خدا

***اصول پانزده گانه در بحث های سیاسی و ...

دربحث های سیاسی و غیر سیاسی توهین  ممنوع است.

 با توجه به قدرت تعقل و تفکر و تحلیلی که خداوند به انسان داده  وبا عنایت به اینکه آدمی ذاتا اهل جستجو و کنکاش است روی این جهت بحث های سیاسی و علمی و پرسشگری در باره مسایل مختلف یکی از خصیصه ها و ویژگی های جداناپذیر  برای انسان ها است و انسان ها حق دارند جهت درک حقایق در مقوله های مختلف به بحث و بررسی بپردازند . گسترش علوم  در رشته های گوناگون در اعصار و امصار مختلف  محصول و نتیجه همین خصوصیتی است که به آن اشاره نمودم . بحث و مباحثه و مناظره و مذاکره و.... همه اینها باید در راستای رشد و تعالی روحی و فکری و معنوی انسان باشد . یکی از سنت های بسیار پسندیده و زیبا در حوزه های علمیه  بحث و مباحثه است که اهل علم و طلاب دینی هر درسی را که از محضر استاد فرا می گیرند با هم به مباحثه می پردازند و این کار سبب تقویت و  توانمندی در امور علمی و تحقیقی می گردد و بُنیه ها و پایه های علمی مستحکم تر می شود . روش مباحثه در حوزه های علمیه یک کار منحصر به فرد است و بعدها برخی دانشگاه های معتبر دنیا نیز از این سنت اصیل و دیرینه حوزه های علمیه الگو برداری نمودند و استفاده می کنند.  طلاب و محصِّلین علوم دینی با اینکه بطور جدی وارد بحث و گفتگوی دوطرفه ویا چند طرفه می شوند  اما هیجگاه در مقام مباحثه و مذاکره  به هم توهین و تحقیر نمی کنند و در پی استیلاء طلبی و تفوُّق خواهی بر دیگری نیستند بطوری که طرف مقابل را تحقیر بنمایند بلکه برادرانه و خالصانه و برای خدا به مباحثات علمی می پردزاند و سعی می کنند که از مِراء و جدال و نزاع که موجب دل آزردگی و آفات دیگر است پرهیز کنند. البته ممکن است طلبه ای قواعد اخلاقی مباحثه را زیرپا بگذارد که حتما کارش مذموم و نادرست است.  این عمل و روشِ بحث و مباحثه حوزوی که دارای برکات زیادی هم می باشد  شایسته است که در محفل های سیاسی هم  جریان پیدا کند و سیاسیون ما هم  برادرانه و مخلصانه جهت رشد فکری و روشن شدن حقایق ، با هم مباحثه طلبگی بنمایند و قواعد واصول اخلاقی و شرعی مباحثه را هم رعایت کنند . در بحث های سیاسی که معمولا همراه با تنش و کشمکش و حساسیت است  رعایت نکات و اصول اخلاقی  لازم تر وضروری تر به نظر می رسد . بحث های سیاسیِ هدفمند ، بسیار مطلوب و خوب است اما هیچگاه نباید حریم حرمت افراد و منزلت آنها شکسته گردد. بحمدالله  سیاسیون و انقلابیون ما مسلمانند و قرآن کریم هم به عنوان نسخه شفابخش آنها را دعوت به خوبی ها و صلح و صفا و برادری و.... می نماید. در آیه 11 از سوره حُجُرات آمده است :
 یَآ أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ لَا یَسْخَرْ قَوْمٌ مِّن قَوْمٍ عَسَى‏ أَن یَکُونُواْ خَیْراً مِّنْهُمْ وَلَا نِسَآءٌ مِّن نِّسَآءٍ عَسَى‏ أَن یَکُنَّ خَیْراً مِّنْهُنَّ وَلَا تَلْمِزُواْ أَنفُسَکُمْ وَلَا تَنَابَزُواْ بِالْأَلْقَابِ بِئْسَ الِاسْمُ الْفُسُوقُ بَعْدَ الْإِیمَانِ وَمَن لَّمْ یَتُبْ فَأُوْلَئِکَ هُمُ الظَّالِمُونَ

اى کسانى که ایمان آورده ‏اید مبادا گروهى (از شما) گروهى دیگر را مسخره کنند، چه بسا که مسخره ‏شدگان بهتر از مسخره ‏کنندگان باشند و زنان نیز، زنان دیگر را مسخره نکنند، شاید که آنان بهتر از اینان باشند و در میان خودتان عیب‏جویى نکنید و یکدیگر را با لقب ‏هاى بد نخوانید. (زیرا) فسق(نام والقاب کفر آمیز و زشت) پس از ایمان، بد رسمى است، (و سزاوار شما نیست.) و هرکس (از این اعمال) توبه نکند، پس آنان همان ستمگرانند.

به نظر بنده همین یک آیه برای رعایت ادب واخلاق برای همه ما در مقامِ مباحثات سیاسی و مانند آن کفایت می کند. امیدوارم که خداوند همه مارا از لغزشگاه ها  و لغزش ها محافظت فرماید.

 اصول پانزده گانه در بحث های سیاسی و ...

اصل یکُم :  سلام کردن به یکدیگر

اصل دوم :  رعایت احترام و ادب در کلام

اصل سوّم :  مشخّص بودن موضوع و محدوده و هدفِ بحث

اصل چهارُم :  موضوعِ بحث باید مهم و قابل توجه باشد.

اصل پنجم : بحث ها  براساس حقیقت طلبی  و روشن شدنِ واقعیت و حقیقت مسئله باشد

اصل ششم :  نفی و اثباتِ موضوعِ بحث باید  براساس شواهد مسلَّم و یا استنادِ مُعتبر و متکی بر استدلال عقلی یا شرعی یا قانونی یا عرفی یا وجدانی و فطری باشد

اصل هفتم : پرهیز از بحث های حاشیه ای که ارتباطی به موضوعِ بحث ندارد

اصل هشتم : توجه و دقّت در مطالب و گفته هایِ طرفِ مقابل

اصل نُهُم : اجتناب از تعصُّب های حزبی و گروهی و مانند آن

اصل دهُم : پرهیز از اِتّهام زنی ها و برچسب های ناروا و تخریب و توهین نسبت به یکدیگر

اصل یازدهُم : اجتناب از تحکُّم و  دُگم اندیشی و جزم گراییِ مذموم و غیر منطقی

اصل دوازدهُم : دوری از  تنش و پرخاشگری و لجاجت و لج بازی در مقام بحث

اصل سیزدهُم : رعایت انصاف و وجدان در مقام بحث ( توجه شود که منظورم قاعده عدل و انصاف نیست )

اصل چهاردهُم : نتیجه گیری از بحث های مطرح شده

اصل پانزدهُم:  تسلیم در برابر سخن حق

سوم شهریور 1395 ه.ش

سیداصغرسعادت میرقدیم لاهیجی

**حضرت آیت الله سید اصغر سعادت میرقدیم لاهیجی